· door Sarah de Wit · 9 min leestijd
Draagplichtovereenkomst: zo verdeel je de woonlasten eerlijk (óók bij een familiehypotheek)
Koop je samen een woning of financieren ouders (een deel) via een familiehypotheek? Dan lopen de werkelijke betalingen en ieders aandeel niet altijd gelijk. Met een draagplichtovereenkomst spreek je onderling af wie welk deel van de woonlasten draagt — nu én bij uit elkaar gaan of verkoop.
Wat is een draagplichtovereenkomst?
Een draagplichtovereenkomst is een onderlinge afspraak tussen partners of mede-eigenaren over hoe de hypotheeklasten (rente, aflossing, extra aflossingen en kosten) worden verdeeld. Het is geen hypotheekakte, maar een aanvullende overeenkomst die duidelijkheid geeft over ieders aandeel in de lasten en eventuele terugbetalingen.
- Legt vast wie welk percentage van de maandlasten betaalt.
- Regelt hoe je omgaat met extra aflossingen en schenkingen.
- Bepaalt wat er gebeurt bij verkoop of uit elkaar gaan.
Wanneer is het verstandig om dit vast te leggen?
In de praktijk ontstaat scheefgroei snel. Met name in deze situaties is een draagplichtovereenkomst aan te raden:
- Verschillende inkomens of verschillende aandelen in de woning.
- Een familiehypotheek waarbij (een deel) op naam van één partner staat.
- Één van beiden doet extra aflossingen of ontvangt een schenking van ouders.
- Combinatie van bankhypotheek en familiehypotheek.
Wat zet je in de draagplichtovereenkomst?
Minimaal deze onderdelen horen erin:
- Verdelingssleutel woonlasten (bijv. 60/40 of pro rata naar inkomen).
- Toerekening rente & aflossing per leningdeel (bank & familie).
- Extra aflossingen: wie doet ze, aan welk leningdeel, en hoe telt dit mee in ieders aandeel.
- Schenkingen (bijv. van ouders): wel/geen privé-vermogen en hoe verwerk je dit.
- Scenario’s bij verkoop, relatiebreuk of overlijden (vergoedingsrechten / verrekening).
- Administratie & bewijs: hoe registreer je betalingen en jaarlijkse bijwerking.
Voorbeelden (simpel doorgerekend)
- Inkomen-proportioneel: A verdient €4.000 en B €2.000 netto. Verdeling 67% / 33%. Alle maandlasten en extra aflossingen worden volgens deze sleutel toegerekend.
- Verschillende eigendomsdelen: A bezit 70% van de woning, B 30%. Jullie spreken af dat lasten en aflossingen in 70/30 worden gedragen — ook voor het familie-leningdeel.
- Privé extra aflossing: B lost €10.000 extra af op de familiehypotheek. In de overeenkomst staat dat dit een privé-inbreng is die bij verkoop eerst aan B wordt verrekend.
Let op: dit zijn voorbeelden om het principe te laten zien. Laat je situatie beoordelen door een adviseur/notaris.
Fiscale en juridische aandachtspunten
- Renteaftrek: aftrek volgt wie de rente betaalt en voor welk leningdeel; zorg dat betalingen en toerekening kloppen met de overeenkomst.
- Marktconforme rente bij familiehypotheken voorkomt onbedoelde schenkingen (zie ook rente familiehypotheek bepalen).
- Schenkingen binnen vrijstellingen vastleggen; anders risico op (na)heffing (lees meer bij schenken).
- Vergoedingsrecht: privé-inbreng (bijv. erfenis of extra aflossing) kun je afzonderlijk borgen.
- Notarieel of onderhands: onderhands kan, notarieel is sterker bij conflict/overlijden.
In 5 stappen geregeld
- Bepaal samen het doel: gelijk dragen, naar inkomen, of naar eigendom?
- Breng alle leningdelen in kaart (bank en familie) met rente en aflossing.
- Spreek de verdelingssleutel en regels voor extra aflossingen en schenkingen af.
- Leg vast wat gebeurt bij verkoop, uit elkaar gaan of overlijden.
- Onderteken en registreer betalingen maandelijks; werk jaarlijks bij.
Veelgemaakte fouten (en hoe je ze voorkomt)
- Alleen mondelinge afspraken; later geen bewijs of ander herinneringskader.
- Extra aflossingen niet administreren → onduidelijke vergoedingsrechten.
- Draagplicht wijkt af van feitelijke betalingen → problemen met renteaftrek.
- Familiehypotheek op naam van één partner zonder draagplichtafspraken voor de ander.
- Geen jaarlijkse update terwijl lasten/inkomen veranderen.
Checklist: klaar om te tekenen?
- Overeengekomen verdelingssleutel + toepassing per leningdeel.
- Regels voor extra aflossingen en schenkingen vastgelegd.
- Scenario’s bij verkoop / relatiebreuk beschreven.
- Administratie-afspraak: betalingen via bank en jaarlijks overzicht.
- Notarieel nodig? Check met notaris/adviseur.
Conclusie
Met een duidelijke draagplichtovereenkomst voorkom je scheve verhoudingen, discussie én fiscale problemen. Vooral bij combinatie van bank- en familiehypotheek geeft het rust: iedereen weet waar hij aan toe is, nu en in de toekomst.